Nieuwsbrief

december 2021 

Voordat je het weet is het alweer december!

 

Een periode waarin wij terugkijken, maar vooral ook vooruit kijken.

Een tijd van bezinning.

 

Iedere stap die wij zetten is er een,

hoe groot of hoe klein ook,

het is een stap vooruit!

 

Graag delen wij de laatste ontwikkelingen

in onze laatste nieuwsbrief van 2021

Wat is PMDD?

 

PMDD (PreMenstrual Dysphoric Disorder) is een cyclische op hormonen gebaseerde stemmingsstoornis, met symptomen die voorkomen tijdens de premenstruele fase (ook wel luteale fase genoemd) van de menstruatiecyclus, die duurt gemiddeld vanaf de eisprong tot het begin van de menstruatie. 

 

Sinds 11 juni 2019 is PMDD opgenomen als diagnose in het WHO (World Health Organization). Hiermee is erkend dat PMDD een neuro-endocrine aandoening is en geen psychische stoornis die sinds 2013 in het psychiatrisch handboek

DSM-V staat.

Ervaringsverhaal van Ashley Post

 

We kunnen nog zoveel schrijven over PMDD, komen met cijfers, feiten en wetenschappelijk onderbouwde artikelen. Met onze ervaringsverhalen laten we het leven met PMDD écht zien hoe levens ontwrichtend PMDD kan zijn. Tevens bieden deze verhalen herkenning en steun aan vrouwen met PMDD. Elke vrouw heeft haar eigen zoektocht en haar eigen behandelplan, onthoud dit wanneer je de verhalen leest, wat voor de ene vrouw werkt, werkt voor de andere vrouw helaas soms niet. 

​

Daar waar ik 2 weken in de maand slechts een schim van mijzelf was, overgenomen door iemand die ik zelf niet eens ken, moest ik ook een hele hobbelige weg afleggen voor een juiste diagnose en behandeling. Dat had niet gehoeven als er meer kennis was geweest...

 

Toen ik op mijn 16e aan de anticonceptiepil begon, merkte ik dat ik wat depressieve gevoelens kreeg. De huisarts gaf aan dat dit niet door de pil kon komen. Als 16- jarige neem je dat aan, maar toen ik later toch stopte met de pil, merkte ik dat het opklaarde. De huisarts vond dat ik wel een ander anticonceptiemiddel moest gaan gebruiken en stelde de hormoonspiraal voor. Deze zit lokaal, dus ik zou volgens hem geen last kunnen krijgen van depressie.

 

Na een paar maanden kreeg ik wederom toenemende depressieve klachten. Omdat ik aannam wat de huisarts zei, heb ik deze depressieve gevoelens nooit op de spiraal gegooid. Maar de klachten werden wel erger en belemmerde mij bij onder andere mijn studie en relaties in die periode. Dus ben ik begin 20 op zoek gegaan naar psychische hulp. 

​

GGZ poging #1

De GGZ vond dat het erg op ADD leek en zo kreeg ik na onderzoek ook deze diagnose. Erg blij dat er eindelijk een oorzaak was voor mijn klachten, ben ik hoopvol gestart met de behandeling voor ADHD. Dit hield onder andere in: Ritalin. Toen ik op een bepaalde dosering zat, ging ik manische symptomen vertonen. Ik heb de dosering aangepast en die symptomen gingen weg. Nu weet ik dat vrouwen met PMDD extreem gevoelig kunnen reageren op medicatie. Dus die Ritalin was achteraf gezien veel te heftig voor mij. Na een paar jaar in behandeling te zijn geweest voor ADD, merkte ik geen enkele verbetering van mijn klachten. Dus ben ik mijn trouwe vriend Google gaan raadplegen. Omdat ik die manische symptomen vertoonde tijdens het gebruik van Ritalin in combinatie met die depressieve gevoelens kwam ik zelf op een bipolaire stoornis uit. Mogelijk...

​

GGZ poging #2

Dus weer naar de GGZ, nieuwe onderzoeken, een nieuwe diagnose (bipolaire stoornis type 1) en een nieuwe behandeling en medicatie. Een belangrijk onderdeel van de behandeling was het bijhouden van een soort dagboek: de lifechart. Hierin schrijf je hoe je je voelt die dag, maar ook was er een mogelijkheid om je menstruatiedagen aan te kruisen. Na dit een paar maanden gedaan te hebben, viel mij op dat ik grofweg 2 weken wel en 2 weken geen klachten had, samenlopend met mijn menstruatiecyclus. Ik kaartte dit aan bij mijn behandelaren, maar volgens hen kwamen mijn klachten van de bipolaire stoornis.

 

Weer een paar jaar verder, de klachten lijken met de maand erger te worden en ik lijk niet geholpen met de behandeling die ik nu volg. Ik vond het toch zo bijzonder dat ik mij van het 1 op het andere moment zo’n ander persoon kon voelen. Elke maand weer gelijklopend met mijn cyclus. Maar ze bleven erbij dat het een bipolaire stoornis was en bleven medicatie aanbieden, waarvan ik zelf ondertussen wist dat dit een averechts effect had en weigerde. Tijdens het gebruik van een stemmingsstabilisator kreeg ik verschrikkelijke suïcidale gedachtes. Ik heb voor mijn gevoel nog nooit in mijn leven zo dicht bij dood willen zijn gezeten. Dit alleen al heb ik als erg traumatisch ervaren. Andere medicatie, zoals antipsychotica en antidepressiva hadden eenzelfde soort effect.

​

Ik bleef dit keer bij mezelf

Omdat ik dus tegen een muur aanliep bij de GGZ en ten einde raad was, ben ik zelf weer in Google en de bieb gedoken. Daar kreeg ik een HALLELUJA moment! Ik stuitte daar op de term PMDD. Boem! Het heeft een naam wat ik heb. Er zijn meer vrouwen die dit hebben. Wat een enorme herkenning! Ik meldde dit bij de GGZ en nog steeds bleven zij erbij dat mijn klachten van de bipolaire stoornis kwamen. Ik moest toen heel dicht bij mijzelf blijven en was in hun ogen vast erg eigenwijs, maar ik heb toch besloten mij te laten doorverwijzen naar een gynaecoloog. Deze bevestigde PMDD, met vlag en wimpel. 

 

Het wordt bijna saai, maar wéér wilde de GGZ er niet aan. Dit resulteerde erin dat mijn gynaecoloog het niet aandurfde om een hormoonbehandeling met mij te starten en ik mocht terugkomen als de bipolaire stoornis onder controle was...En daar sta je dan: weet je eindelijk wat er met je aan de hand is - wil/ kan niemand je helpen! Gelukkig kwam ik op dat moment terecht in de besloten Facebook-groep ‘PMDD Nederland’. Hierin stond zo enorm veel informatie en ervaring, dat ik wel kan zeggen dat deze groep lifesaving voor mij is geweest. De vrouwen daar adviseerden mij om een 2nd opinion aan te vragen om van die bipolaire stoornis diagnose af te komen en ze adviseerden om mij te laten doorverwijzen naar een gynaecoloog die wat meer verstand van PMDD had. 

 

De 2nd opinion psychiater was er vrij snel over uit: 2 weken wel, 2 weken geen klachten, dat is òf ‘een heel nette bipolaire stoornis’ die zich precies aan die 2 weken houdt, òf dit was PMDD. Natuurlijk bedoelde hij het laatste en dit werd officieel bevestigd. 

​

Men heeft écht geen idee wat PMDD inhoudt!

Mijn huidige gynaecoloog stond er gelukkig voor open om mij te helpen. Hoewel deze arts zeer vriendelijk is, dat vooropgesteld, ging het in het begin van mijn behandeling ook niet echt van een leien dakje. Er zijn wat dingen voorgevallen, waaruit ik alleen maar kon concluderen: Men heeft geen idee! Geen idee wat PMDD inhoudt. Geen idee wat ze ermee aan moeten. Er is écht te weinig kennis en daardoor begrip. Na een heel goed gesprek met mijn gynaecoloog leek ze het meer te begrijpen en is ze gelukkig akkoord gegaan met een bepaalde behandeling die ik graag wilde proberen. Ik ben haar hier heel dankbaar voor. Ik volg op het moment een bio-identieke hormoon therapie. Ik heb veel vertrouwen in deze behandeling en voel mij er goed bij.

​

Aan alle vrouwen die niet gehoord & gezien worden

Wat ik graag wil meegeven aan de vrouwen die dit lezen en vermoeden dat zij ook PMDD hebben: Houd je klachten bij en lees jezelf in over PMDD. In Nederland lopen we (artsen) helaas best achter op dit gebied. Het is natuurlijk altijd goed om andere dingen uit te sluiten, maar als jij voor jezelf weet dat jouw klachten samenvallen met je cyclus zoek dan de hulp die je verdient en laat je niet wijsmaken dat je een 1 of andere psychische ziekte of iets dergelijks zou hebben. Het kan best eng zijn om tegenover een arts te zitten en te moeten zeggen: ‘Volgens mij klopt het niet wat je zegt.’ Maar onthoud dan: Jij zit al je hele leven in je eigen lichaam en kent jezelf het allerbeste. Je verdient alle mogelijke hulp die beschikbaar is om je leven weer leefbaar te maken.

 

Kom alsjeblieft voor jezelf op!

 

Wil je ook jouw verhaal (anoniem) delen of heb je n.a.v. deze verhalen vragen?

Neem dan contact met ons op!

58ste Gynaecongres

 

En zo stond onze voorzitter Heleen Bruil op het 58ste Gynaecongres georganiseerd door de NVOG (Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie). Gelukkig zien steeds meer verenigingen in dat parate patiënten kennis belangrijk is en dat we juist samen van elkaar kunnen leren. De NVOG is een voorloper op dat gebied. Op 18 november jl. mocht Heleen deelnemen aan een patiëntenpanel. Het panelgesprek was het laatste onderdeel van de sessie van de koepel Kwaliteit. Het doel van dit gesprek was om met 4 gynaecologen in gesprek te gaan om de volgende 3 stellingen te betwisten:

 

  1. Het protocol is het startpunt van het gesprek, en niet het eindpunt.
  2. Samen beslissen levert geen probleem op zolang de vrouw kiest voor ‘meer veilige’ zorg.
  3. Als mijn patiënte niet gangbare (dure) aanvullende diagnostiek wenst ter geruststelling, doe ik dat.

 

Het was kort maar krachtig, helaas was de tijd ook veel te kort! Maar wat goed dat hier aandacht voor was en komt. Het heeft ervoor gezorgd dat Jan van Lith en Steven Koenen (beiden lid van de projectgroep Toekomstig Kwaliteitsbeleid NVOG) meteen na de sessie plannen aan het maken waren hoe dit verder door te ontwikkelen. Ook hun commissie Patiënten communicatie gaat hiermee verder aan de slag. Wij zijn benieuwd naar het vervolg hiervan!

PMDD is géén PMS

 

In de volksmond zegt men vaak PMS, maar PMDD is toch écht wat anders. De term premenstrueel syndroom (PMS) heeft een lange geschiedenis, zowel klinisch als informeel. PMS wordt vaak snel genoemd om de vluchtige stemming, depressie, woede of het gedrag van een vrouw te verklaren of te verwerpen. Klinisch gezien is PMS een verzameling van emotionele en/of fysieke symptomen, waaronder een opgeblazen gevoel, gevoelige borsten, toegenomen hongergevoel, huilerigheid en prikkelbaarheid.

 

Een vrouw met PMS zal meestal minder ernstige premenstruele symptomen hebben dan een vrouw met PMDD.

80% van de vrouwen ervaart wel een vorm van PMS. PMS-symptomen zijn over het algemeen gemakkelijker te behandelen dan PMDD en vereisen geen voorgeschreven medicatie, waaronder b.v. antidepressiva. PMS is ook niet geclassificeerd als een psychische aandoening in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5e editie (DSM-5).

 

Sinds 11 juni 2019 is PMDD opgenomen als diagnose in het WHO (World Health Organization, ICD-11 of disease GA34.41). Hiermee is erkend dat PMDD een neuro-endocrine aandoening is. Naar schatting voldoet 5-8% van de vrouwen aan de criteria voor PMDD. PMDD kan mild, matig of sterk invaliderend zijn gedurende de tijd vanaf de eisprong tot aan de menstruatie.

 

Hoewel PMS en PMDD vaak door elkaar worden gebruikt in de reguliere media en in de volksmond, verschillen de etiologie, diagnose en behandeling sterk.

Medisch Spectrum Twente (MST)

 

Op 8 november jl. gaven wij een presentatie aan het MST. Zo hebben we aan 25 - 30 artsen (in opleiding) gynaecologie kunnen vertellen over PMDD.

 

Het MST is een van de grootste topklinische opleidingsziekenhuizen. Zij hebben een eigen bij- en nascholing beleid voor hun medewerkers, hun doelgroep is artsen (in opleiding) binnen uiteenlopende specialismen, verpleegkundigen (in opleiding) binnen uiteenlopende specialismen, paramedici en ondersteunende diensten.

 

In onze presentatie werd er een stuk verteld door onze voorzitter Heleen Bruil uit en over ervaringsdeskundigheid, Petra van den Doel (adviseur wetenschap & onderzoek) ging in op de etiologie en de achtergrond van PMDD en Astrid Kamperman (lid van onze Medische Adviesraad) nam het deel onderzoek & wetenschap voor haar rekening.

 

Op dit moment staan we qua onderzoek op PMDD-gebied in Nederland er slecht voor. Dat moet beter en is ook zeer noodzakelijk. Hoe graag zien wij dat PMDD een aparte richtlijn krijgt. Nu wordt PMDD ten onrechte weggezet binnen de gynaecologie als PMS of een ernstige vorm daarvan, terwijl PMDD een eigen aanpak nodig heeft en verdient. De huidige richtlijnen die nu vanuit de NVOG bestaat, zijn vanuit 2011. Dat betekent in de praktijk dat artsen die geen nascholing hebben ondergaan achterlopen qua kennis én dat merken de PMDD-vrouwen die nu hulp nodig hebben.

 

Als laatste konden we toelichten waar onze stichting voor staat en waarom we zijn opgestaan. Uit de reacties hebben wij mogen vernemen dat men onder de indruk was wat voor impact PMDD heeft op een vrouwenleven. 45 minuten lang is er naar ons geluisterd! Wat ons betreft blijven we onze kennis ook op deze manier verspreiden binnen Nederland.

 

Wij danken het MST voor hun uitnodiging en dat zij open stonden voor onze kennis!

MIND Magazine


Op het moment dat wij lid werden van MIND vielen we met ons neus in de boter, zij waren bezig met het opzetten en bijna afronden van een eenmalige uitgave van een Mind Magazine.

 

Het magazine laat zien waar MIND en haar lidorganisaties voor staan en geeft een uitgebreid beeld van de wereld van de mind en de geestelijke gezondheidszorg. Ons werd gevraagd of wij ook onze stichting hierin naar voren wilde laten komen. Natuurlijk! Op blz. 55 vertelt medebestuurslid Patricia Pijnacker kort haar verhaal en wordt er melding gemaakt van het bestaan van onze stichting.

 

De inhoud laat zien dat het niet alleen maar om problemen draait, maar dat er ook heel veel mooie en hoopgevende verhalen te vertellen zijn. Verhalen van mensen die hun ervaringen benutten om anderen te ondersteunen. Daarnaast staat het magazine boordevol handige tips over psychische gezondheid, achtergrond informatie (wat doet een psychiater nu precies bijv., wat kan een huisarts of POH-ggz voor je betekenen, waar vind je als naaste informatie en steun etc.) en links naar bij MIND aangesloten cliënten-, naasten-, zelfregie- en herstel organisaties.

 

Het magazine is inmiddels uitgebracht in een online versie (te lezen in een pdf of een blader bestand). Ook bestaat er een papapieren uitgave. Deze gaan in het voorjaar van 2022 gestuurd worden naar 2.500 huisartsen praktijken en de bij MIND aangesloten lid-, cliënten- en familieorganisaties en zelfregie- en herstelinitiatieven. 

 

We hopen dat huisartsen en alle

POH's-ggz (praktijkondersteuners

huisartsenzorg) hun patiënten wijzen op het MIND magazine, zodat zij een indruk krijgen van wat MIND voor hen kan betekenen.

 

Via deze weg zullen we nog meer mensen met (het vermoeden van) PMDD bereiken en hopen we dat PMDD ook meer bekendheid gaat krijgen in de spreekkamers. 

Steun ook buiten Facebook

 

Wij merken op dat er veel behoefte is aan steun en dan vooral steun van lotgenoten. Vooralsnog is deze steun te vinden op onze besloten Facebookgroep PMDD Nederland. Hier wordt lief en leed gedeeld met alle kennis die daar aanwezig is, begrijpen we elkaar vaak al met 1 woord. Je niet meer alleen voelen en erachter komen dat je niet gek bent maar dat je hormonen een loopje met je nemen is vaak al een hele geruststelling.

 

Niet iedereen heeft of gebruikt Facebook en zo missen we veel lotgenoten die wij ook tot steun willen zijn. De vraag is enorm, ook van partners, moeders en direct betrokkenen. Daarom is de stichting versneld bezig met het opzetten van steungroepen!

 

Online steun bieden zal de 1ste stap zijn in het meer bereiken van de PMDD vrouw.

Dit om kennis en/of ervaringen met elkaar te delen en een luisterend oor te bieden. Daarnaast zijn we bezig met het uitrollen van een forum op onze website. In de volgende nieuwsbrief zullen wij details met jullie kunnen delen. Er wordt aan gewerkt...

MWAR (Medische en Wetenschappelijke Adviesraad) 

 

Stichting PMDD Nederland maakt zich sterk voor de beste zorg en kwaliteit van leven, voor alle vrouwen met de aandoening PMDD. De stichting wordt hierbij ondersteund door een Medische en Wetenschappelijke Adviesraad (MWAR). Deze bestaan uit artsen en onderzoekers. Aangezien PMDD diverse disciplines betreft zijn onze MWAR-leden afkomstig uit verschillende vakgebieden. De leden hebben een actieve inbreng bij:

​

  • Klankbord voor vragen van de stichting.
  • Het doen van aanbevelingen voor toekomstig beleid.
  • Reviewen van (wetenschappelijke) informatie, richtlijnen en papers.
  • Actief meewerken aan het realiseren van een aparte Nederlandse behandelrichtlijn voor PMDD.
  • Aanreiken van ontwikkelingen en thema’s die voor onderzoeken en/of publicatie in aanmerking komen.
  • Actief bemoedigen van collega’s en branchegenoten om PMDD de aandacht te geven die het nodig heeft.
  • Op de hoogte zijn en blijven van de laatste onderzoeken en informatie op het gebied van PMDD (wereldwijd).

 

Graag stellen wij onze MWAR leden aan u voor:

Astrid Kamperman

Ik ben een epidemioloog en psycholoog met meer dan 20 jaar ervaring als onderzoeker. Sinds 2010 werk ik als universitair docent op de afdeling psychiatrie van het Erasmus MC. Ik ben nauw betrokken bij het onderzoek naar vrouwen met psychische klachten in en rondom de zwangerschap.

 

Daarnaast zet ik mij in om het onderzoek naar psychische gezondheid van vrouwen nationaal en internationaal op de kaart te zetten. Zo ben ik voorzitter van het maandelijkse regionale Women’s Mental Health overleg en ben ik editor voor verschillende wetenschappelijke tijdschriften gericht op dit onderwerp.

 

Samen met Stichting PMDD ben ik bezig met het vormgeven van het PERIOD.-onderzoek, waarbinnen we ons gaan richten op de diagnostiek van PMDD en het in kaart brengen van de gevolgen van (het leven met) PMDD-klachten.  

Josée Kramer

Physician Assistant Gynaecologe, Josée stelt zich in de volgende nieuwsbrief graag verder voor.

Jurate Aleknaviciute

Ik ben Jurate Aleknaviciute, psycholoog - wetenschappelijk onderzoeker verbonden aan het Erasmus MC. Ik heb ruime kennis op het gebied van psycho-neuro-endocrinologie en ik heb een bijzondere interesse in de biologische, psychische en sociale/relationele componenten als beïnvloedingsfactoren op je gezond voelen.

Maaike Traas-Hofmans

Mijn naam is Maaike Traas-Hofmans. Ik ben werkzaam als gynaecoloog en subspecialist voortplantingsgeneeskunde en endocrinologie (hormoonleer). In Rotterdam heb ik geneeskunde gestudeerd en in Nijmegen heb ik de opleiding tot gynaecoloog en later het genoemde subspecialisme gevolgd. Ik ben getrouwd en moeder van 5 kinderen in een samengesteld gezin.

Margot Morssinkhof

Ik ben Margot Morssinkhof, PhD student (en junior onderzoeker) aan het Amsterdam UMC en OLVG bij afdelingen Psychiatrie en Endocrinologie. Mijn onderzoek richt zich op de effecten van geslachtshormonen op depressie en slaap. Ik voltooide de bachelor Psychobiologie en de researchmaster Brain and Cognitive Sciences aan de Universiteit van Amsterdam, waarin ik me richtte op onderzoek over testosteron, cortisol en de anticonceptiepil.

 

Door mijn werk zie ik dat er nog veel kennis mist over de interactie tussen hormonen en mentaal welzijn. Ervaringen van mensen met hormonale stemmingsklachten, waaronder PMDD, laten ons zien dat hormonen bij sommige mensen een grote invloed kunnen hebben op mentaal welzijn. Helaas we weten nog niet voldoende over wie hier gevoelig zijn, waar dit door komt en hoe we hormonale stemmingsklachten kunnen behandelen.

​

In mijn rol als junior MWAR lid wil ik graag een bijdrage leveren door de MWAR te ondersteunen met recente wetenschappelijke kennis, en door mee te denken hoe we het beste toekomstig onderzoek zouden kunnen inrichten om meer te weten te komen over PMDD!

Op 18 februari zitten wij met dit fantastische team voor het eerst om de tafel. Hierin zal duidelijk worden waar we staan met zijn allen, wat kunnen we doen om de PMDD-vrouw adequaat te helpen. De gebundelde krachten gaan haar vruchten afwerpen, dat weten wij zeker. Wel iets met geduld, wat we eigenlijk niet hebben. Maar we zijn ook realistisch. Graag gaan we grondig en gedegen aan de slag!

Hele Fijne Feestdagen! 

 

Voor velen onder ons zal 2021 een uitdagend jaar zijn geweest met alle Corona perikelen om ons heen. 

 

Toch blijven we kijken naar mogelijkheden, hoe klein ook. We doen wat we kunnen. Gaat het niet zoals het moet dan moet het maar zoals het gaat!

 

Wij wensen iedereen hele fijne feestdagen toe en een mooi en bovenal gezond 2022.

 

Warme groet,

Team Stichting PMDD Nederland

 
Wil je helpen?
Volg onze Social Media kanalen
Volgen op Facebook
Volgen op Instagram
Volgen op LinkedIn
Volgen op X (Twitter)
Stichting PMDD Nederland, Boskantseweg, 5492 Sint-Oedenrode, Nederland
ANBI

Delen op social media

Delen op FacebookDelen op X (Twitter)

www.pmddnederland.nl